نکات و اطلاعاتی که باید در مورد سرسیلندر داشته باشید

سرسیلندر چیست؟

سرسرسیلندر درپوشی است که با بلوک سیلندر تشکیل اتاق احتراق را میدهد و شکل آن تابع ساختمان سیلندر بوده و چنانچه از نوع خنک کننده با آب باشد دارای مجاری آب و در غیر این صورت دارای شیار های خنک کننده با هوا میباشد.سرسیلندر با پیچ و مهره به بلوک سیلندر متصل میشود و در کف سیلندر به تعداد سیلندر ها گودی وجود داردبه نام اتاق احتراق که روی سیلندر داخل هر اتاق احتراق سوراخی برای قرار دادن شمع وجود دارد.

سیلندر یکی از قسمت های اصلی موتور است و در قسمت بالایی موتور قرار گرفته که مجموع سوپاپ ها مانیفولد ها بر روی این قطعه مونتاژ میشوند.

اگر یک سیلندر تحت حرارتی بیش از حد تحمل خود قرار گیرد (کاملا به کیفیت سرسیلندر و واشر سرسیلندر و مواد تشکلی دهنده آنها دارد) اصطلاحا میگویند که سرسیلندر سوخته است.در واقع همان پیچش و  تغییر شکل در اثر حرارت بیش از اندازه را سوختن میگویند که معمولا موجب تعویض سرسیلندر و یا واشر سرسیلندر میشود.

طبق جریان فیزیک حرکت جریان گرما به بالا میباشد.به این دلیل که محفظه احتراق موتور در داخل سیلندر قرار دارد،این قطعه باید بتواند در هنگام کار کردن حرارت زیادی را تحمل کند.اگر در هنگام باز و بسته کردن سیلندر،ترتیب بستن پیچ ها را رعایت نکنید و آنها را بیش از حد سفت کنید،اگر هنگام گرم بودن پیشرانه اقدام به باز کردن پیچ های سرسیلندر کنید و باز هم اگر طی مدتی به طور یکسره خودرو را تحت فشار قرار دهید، باید منتظر باشید سرسیلندر خودرویتان تاب برداشته و عملا بلا‌استفاده شود. همچنین در سرسیلندر مسیرهای جریان آب و روغن وجود دارد تا هم بتوان حرارت را در آن کنترل کرد، هم بتوان روغن مورد نیاز برای مجوعه سوپاپ‌ها و ادواتی که نیاز به روغنکاری دارند را به آن‌ها ارسال کرد.

مرتبطات سرسیلندر

1. محل بسته شدن شمع در سیلندر است و بستگی به ساختمان سرسیلندر دارد.

2. در صورت قرار گرفتن سوپاپ ها در سرسیلندر قطعات تشکیل دهنده مکانیزم سوپاپ ها مثل اسبک ها و گیت های سوپاپ و سیت سوپاپ و میل سوپاپ و فنرها و غیره که همگی در محلهای مخصوص خود در سرسیلندر بسته می شود.

3. کانال ها و مجاری آب روغن

4. محل های عبور میل تایپت

5. مانیفولد دود و مواد حاصل از اختراق را از سرسیلندر خارج میکند.

6. محل بستن ترموستات

جنس سرسیلندر

جنس سرسیلندر از آلیاژ های آهن یا آلیاژ های آلومینیوم به دو صورت ریختگی یا تزریقی در داخل قالب های مخصوص ساخته میشوند.سرسیلندر معمولا یکپارچه و یا اگر طول موتور زیاد یا سنگین باشد چند تکه ریخته شده و سپس سطول لازم را تراشیده و صیقل داده و به شکل مورد نظر در می آورد.

انواع سرسیلندر

سرسیلندر به ترتیب نوع قرار گرفتن سوپاپ ها به چهار دسته تقسیم میشود :

1. ای هد
2. i - اف هد
3. F - تی هد
4. T - ال هد L

شکل قرار گرفتن سوپاپ در سرسیلندر های ای هد یا خطی یک ردیفه یا دو ردیفه است بعضی سرسیلندرها فاقد محل عبور سوپاپ می باشد مثل تی هد و ال هد.

عیب های سرسیلندر

1. ترک خوردگی
2. تاب دیدگی
3. کربن گرفتن
4. گشاد کردن گیت سوپاپ , سوختن و خرابی سیت سوپاپ

1 _ ترک خوردگی : در صورت یخ زدن شدید آب در سیلندر و یا زمانی که در حین تعمیر در اثر بی احتیاطی ضربه شدید به آن وارد شود سه راه حل وجود دارد : الف)اگر ترک بسیار مویی و ریز باشد (واندربل و واندرسیل ) را از طریق رادیاتور داخل سیستم خنک کننده پس از برداشتن ترموستات میریزند تا ضمن چرخش اب داخل ترک ها نفوذ کرده و ترک ها را می گیرد ب) تعمیر بوسیله دوختن ج) بوسیله جوش دادن.

2 _ تاب دیدگی : دلایل تاب برداشتن سرسیلندر = الف) باز و بستن غلط سرسیلندر ، ب) در موقع گرم بودن سرسیلندر ان را باز کردن ، ج) نامیزان بستن پیچهای سرسیلندر ، د) سوختن واشر سرسیلندر ، ه) گرم شدن بیش از حد

نشانه های تاب دیدگی سرسیلندر = الف) سوختن مرتب واشر سرسیلندر ، ب) موتور دیر روشن شده و بد کار می کند ، ج)  گرم کردن زیاد موتور ، ه) مخلوط شدن اب و روغن ، ز) اب سوزی

3 _ کربن گرفتن اطاق احتراق سرسیلندر : در اثر احتراق مخلوط هوا و بنزین در داخل سیلندر به مرور مقداری دود در اطاق احتراق جمع شده که میتواند کاملا در موتور موثر باشد.این دوده علاوه بر اینکه حجم اطاق احتراق را کوچک میکند،نسبت تراکم را در موتور هم بالا میبرد و همین باعث احتراق زود رس در موتور میشود.سرخ شدن کربن در زمان احتراق چه در الکترود های شمع و چه در نقاط گرم دیگر مانند سطح نعلبکی سوپاپها و سطح بالای پیستون باعث ایجاد احتراق های نابه هنگام می گردد.

باز کردن و بستن سرسیلندر

یکی از قطعات که باز و بسته کردن آن بسیار مهم است و باید کاملا در آن دقت کرد سرسیلندر است و باز و بسته کردن غلط آن باعث ایجاد عیب هایی مثل تاب دیدگی و یا سوختن مرتب واشر سرسیلندر میشود.

برای باز و بسته کردن سرسیلندر به نکات زیر توجه داشته باشید : 

1. هیچگاه و در هیچ مورد سرسیلندر را در موقعی که موتور گرم است باز نکنید.
2. بست باطری را باز می کنیم (این امر در هر موقعیکه خواستیم گیربکس یا موتور یا قطعات دیگر مانند استارت دینام و غیره را باز کنیم الزامی است).
3. اب موتور را خالی می کنیم.
4. در صورت باز کردن رادیاتور محوطه عمل وسیعتر می شود.
5. کلیه اتصالات لوله های اب رادیاتور –ترموستات و لوله های بخاری را باز می کنیم.
6. اتصالات الکتریکی از قبیل سیم درجه اب و وایراهای شمع را باز می کنیم.
7. کلیه شمع ها را باز می کنیم.
8. بست گلویی اگزوز را باز کرده و از اتصال خارج می کنیم.
9. کلیه سیم ها و لوله های مربوط به کاربراتور را باز کرده و علامت گذاری می کنیم.
10. کاربراتور را باز کرده.
11. درب قالپاق سوپاپ را باز می کنیم.
12. در صورتیکه اسبک ها و پایه های ان مانع باز کردن پیچ های سرسیلندر باشد انها را نیز باز کرده.
13. میل تایپت ها را بر می داریم.
14. با اچار بکس مناسب و دسته بکس با کمک رابط و به روشهای زیر پیچها را ابتدا دو رزوه شل و سپس باز می کنیم.
15. باید دقت کرد که مقدار گشتاور(مقدار وارد بر پیچ) در سفت کردن مطابق با مقدار کاتالوگ ماشین مورد نظر باشد.

مطالب مفید

1. انواع واشر سرسیلندر
2. رفع عیب سوختن واشر سرسیلندر پژو 405
3. تست موتور پژو 405
4. پیچ های دو سر رزوه
5. نقطه ضعف موتور XU7
6. برخی اشتباهات مکانیک ها در کار خود
7. دلایل جوش آوردن ماشین
8. نکات نگهداری خودرو